El secreto del rio (miniserie)

El secreto del rio Regie: Ernesto Contreras, Alba Gil, Alejandro Zuno Mexico 2024


Manuel komt aan in een klein Mexicaans stadje in de Mexicaanse staat Oaxaca op de landengte van Tehuantepec waar zijn grootmoeder Rafaela woont  Daar ontmoet hij Erik, een jongen die ook in het dorp woont. De twee jongens, die even oud zijn, kunnen het goed met elkaar vinden, maar hebben weinig gemeen met elkaar. Manuel is tenger, heeft een zacht vrouwelijk gezicht en zijn bewegingen zijn nogal “vrouwelijk”. Erik houdt van baseball en is heimelijk verliefd op Paulina, een meisje uit het dorp. Erik moet ervoor zorgen dat Manuel zich op zijn gemak voelt en de twee beginnen een band te krijgen wanneer Manuel een aantal gewaagde dingen doet, zoals leguanen helpen ontsnappen die door tieners zijn gevangen, hun fietsen afpakken en tegen een verbod te fietsen in een windmolenpark.


Als ze de omgeving aan het verkennen zijn, wordt Rafael lastig gevallen door een man, waarna Erik hem te hulp schiet. In het daarna volgende gevecht struikelt de man, die zichtbaar dronken is, en valt in de rivier, waarbij hij zijn hoofd stoot aan een rots onder water. Er stroomt bloed omhoog en de man is bewusteloos of dood.
Het blijkt te gaan om Pedro, die in dronken toestand zijn builofsfeest is on vlucht.

De dorpelingen gaan om zoek, maar vinden van hem geen spoor. De jongens denken dat zijn dood hun schuld is en dat er naar de oorzaak zal worden onderzocht. Ze besluiten vrienden te worden en hun verhalen op elkaar af te stemmen.


De tragische gebeurtenis die hen samenbrengt, beďnvloedt niet alleen hun vriendschap, maar vormt ook hun levens, waardoor ze voor altijd de bewaarders blijven van een geheim dat alleen zij kennen en dat hen eeuwig bindt en Erik en Manuel de rest van hun leven met zich mee zullen dragen. De druk van het ongezegde, hun medeplichtigheid en de noodzaak elkaar te beschermen smeden een band die de grenzen van tijd en omstandigheden overstijgt.


Wanneer Manuel naar de markt gaat om de maaltijden van zijn oma af te leveren bij een aantal klanten, raakt hij gefascineerd door Solange (La Bruja de Texcoco), een muxe, een transgender vrouw, in de Zapotekencultuur Muxes genoemd en door de Zapoteken als een “derde geslacht”, beschouwen. Manuel is gefascineerd door deze muxe.


Zijn grootmoeder Rafaela neemt Manuel mee naar de kleine dorpsgemeenschap van de Muxe, waar zij en andere vrouwen jurken maken. Hij maakt kennis met Solange en leert van haar het woord 'sicarú', 'dat wat mooi is' betekent. Het begrip inspireert de jongen, maar leidt ook tot akelige confrontaties. Wat mooi is, wordt begeerd en kan het slechtste in mensen naar boven halen, vooral als iemand zijn of haar eigen onzekerheid niet durft prijs te geven.


"Je kunt de kracht van een man hebben, maar het hart en de geest van een vrouw."


Erik en Manuel (wier moeders vriendinnen zijn) worden gezworen vrienden, dit tot grote ergernis van Jacinto, Eriks homofobe vader, die Manuel "een kleine flikker" noemt en zijn zoon verbiedt met hem om te gaan en dat hij daardoor ook een homo wordt.  


Als Manuel aan Erik vraagt waarom zijn vader een homo vindt, antwoordt Erik dat hij zich te vrouwelijk beweegt. Manuel lijkt zich daar niets van aan te trekken en Erik eigenlijk ook niet, maar hij zegt het om zijn nieuwe vriend te beschermen. Gedurende de zomer ontdekt Manuel steeds meer over zijn eigen identiteit en ook wat dat bij anderen – waaronder Erik – teweegbrengt. 


Erik wil Manuel helpen zijn identiteit te bepalen en neemt hem naar een plek, waar hij kan kijken  naar zowel mannen als vrouwen aan het baden zijn.

Manuel ontdekt ook meer over zijn moeder, met wie hij vroeger een zeer innige band heeft gehad, maar volgens zijn groot moeder is zij nu in de VS waar ze een baan heeft gevonden. Hij ontdekt dat zij nog steeds in zijn oude woonplaats Mexico is. Samen besluiten ze naar haar op zoek gaan. Ze blijkt in een ziekenhuis te liggen en lijdt aan kanker.


Erik blijft zijn plek zoeken in de maatschappij en blijft twijfelen. Wat is zíjn identiteit en hoe komt hij daarachter? De schuchtere Manuel lijkt steeds meer zekerheid te hebben gevonden.


Twintig jaar later komen de jeugdvrienden weer bij elkaar, geconfronteerd met hun gedeelde verleden en nieuwe beproevingen die de kracht van hun vriendschap op de proef stelt.


In de serie worden de subtiele veranderingen minutieus en geloofwaardig weergegeven. De kinderacteurs Frida Sofía Cruz Salinas en Mauro Guzmán, die het centrale duo portretteren, zijn uitzonderlijke talenten en de rest van de cast vormt een soms harde, soms zachte, maar altijd uit het leven gegrepen entourage. Vooral de twee muxes Nova Coronel en La Bruja de Texcoco zetten gedenkwaardige rollen neer.

De warme kleuren van het dorp, de uitbundige kleding van de muxes, de wuivende velden vol windmolens en de zonovergoten rivier zorgen voor mooie beelden. El Secreto del Rio is een visueel schouwspel dat de nuances, maar ook de polarisatie van de mensen en de vraagstukken benadrukt. Dit is een van die zeldzame series die de kijker aan het twijfelen zet en nieuw inzicht geeft, niet alleen over een onderwerp waar deze al lang en breed mee bekend is, maar wellicht ook over zichzelf.

Het is knap dat een verhaal dat zich afspeelt aan de andere kant van de oceaan, in een relatief onbekende cultuur, dat weet te bewerkstelligen. Genderidentiteit vormt toevalligerwijs een van de thema's van de later deze maand uitkomende film Emilia Pérez, die zich ook in Mexico afspeelt. Het vinden van je eigen persoonlijkheid en seksualiteit is een intieme en individuele opdracht die in zekere zin ook tijds- en landsgrenzen overschrijdt.

Bron:

Dirk Sung van Aalsburg In: Serietotaal

https://www.serietotaal.nl/nieuws/35723/el-secreto-del-rio-prachtig-mexicaans-drama-over-vriendschap-liefde-en-genderidentiteit

Zapoteken (Wikipedia)