Aaïcha Bergamin (1932-2014)

 

Aaicha Bergamin (Leonhard Meisjes) (1932 – 2014)

Aaicha was de eerste transseksuele hoerenmadam van de Amsterdamse wallen. Ze was intelligent en welbespraakt: kon ordinair en filosofisch zijn; soms pinnig en dan weer lief. 

Ze was intelligent en welbespraakt: kon ordinair en filosofisch zijn; soms pinnig en dan weer lief. Aan haar onverschrokkenheid hebben transgenders na haar veel ontleend. Dolly Bellefleur: ‘Ze sprak homo’s, lesbo’s en transen op Roze Zaterdag 1981 toe op de kale vlakte waar kort daarna de Stopera zou verrijzen en verrijkte de stad met travestieshows in haar bar Oporto (later Madame Artur) in de Warmoesstraat 131 op de hoek van de  St. Annastraat.


Aan haar onverschrokkenheid hebben transgenders na haar veel ontleend.
Dolly Bellefleur: ‘Ze sprak homo’s, lesbo’s en transen op Roze Zaterdag 1981 toe op de kale vlakte waar kort daarna de Stopera zou verrijzen en verrijkte de stad met travestieshows in haar bar Oporto (later Madame Arthur) in de Warmoesstraat 131 op de hoek van de  St. Annastraat.

Aaïcha werd in 1932 als jongen geboren.  'Ik ben geboren als Leonhard, maar had al snel door dat ik in het verkeerde lichaam was geboren. Mijn ouders wisten zich geen raad met me. Toen ik 18 was, betrapte mijn moeder me op mijn zolderkamertje in bed met een man, een Jamaicaanse danser van het Bazookaballet. 'Ze liet me opsluiten in een psychiatrische inrichting. Volgens de dokters was ik een getraumatiseerde homo – maar was genezing mogelijk. Vastgesnoerd op een brancard werd ik in een ziekenauto afgevoerd. Een paar dagen later ben ik gevlucht. Ik had tot mijn 21ste in het gesticht moeten blijven."

Op haar 19e vluchtte ze naar Parijs, naar het nachtleven van de travestieten en transseksuelen. Hier kon ze zichzelf worden. 'Ik ben naar Parijs gelift, waar ik verzeild raakte in het nachtleven. Ik was zangeres en gaf een imitatie van Marlene Dietrich. Was ik helemaal. Zong ik Ich bin von Kopf bis Fuß auf Liebe eingestellt. Ik zong Into each life some rain must fall van Nat King Cole, La vie en rose van Edith Piaf. Allemaal live, niks playback. 'Ik was zo groen als gras toen ik in Parijs aankwam. Tussen andere transseksuelen die als vrouw leefden, zag ik wie ik was. Ik heb me ook opgemaakt, heb mijn haar opgestoken en mijn wenkbrauwen geëpileerd. Mijn ziel kwam naar buiten, ik heb me nooit meer afgeschminkt.

Na drie jaar ben ik teruggegaan naar Amsterdam. "De Parijse politie zocht me omdat ik een vervalst paspoort had."
Terug in Amsterdam werd Aaïcha een bekende persoonlijkheid op de Wallen. Aaïcha was een pionier, getuige van de tijd dat er voor transseksuelen in de samenleving geen plaats was en ze alles moesten uitzoeken. Tot in de jaren zeventig werd ze lastiggevallen door de Amsterdamse politie, die jacht maakte op haar en haar transvriendinnen.

  

Pagina uit een het dagboek van Aaïcha Bergamin - Parfumfles

Transgenderpioniers als Aaicha kochten vrouwelijke hormonen op de zwarte markt. Voor geslachtsoperaties was Casablanca of Londen het aangewezen adres. Een keuze voor jezelf betekende automatisch een keuze tegen de maatschappij en een enkeltje richting outcasts. Het was vrijwel onmogelijk om een normale baan krijgen. In het onwaarschijnlijke geval dat je door collega’s werd geaccepteerd, had je nóg de juiste papieren niet.

 

Poederdoos - Kaftan  

Die niet-kloppende registratie vormde zelfs een probleem voor de Amsterdamse transvrouwen uit het cabaret of de prostitutie. Een APV (Algemene Plaatselijke Verordening) verbood namelijk ‘het zich in het openbaar vertonen in kleding van de andere kunne’. De politie greep dit aan om transseksuele prostituees lastig te vallen. Als een lolletje, een verzetje op een rustige avond.
Aaicha onderging dit voortdurend: “Ik werd dan meegenomen door de politie, met mijn handen op mijn rug geboeid en dan werd ik ontkleed in de wachtkamer van de politie, waar allerlei politiemensen bijstonden. Mijn slipje en mijn beha werden afgenomen. Ze lachten me uit: “Kijk eens! Ze heb tieten!”

 

De politie controleerde of de transprostitueés  geen vrouwenkleren droegen, Ze werden vernederd en bespot. Nederland was echt niet vooruitstrevend voor transgenders. De terugblik van een vrouw, met toen nog een piemel. 'De Amsterdamse politie hield in de jaren vijftig, zestig en begin zeventig een heksenjacht op transgenders. In de gemeenteverordening stond dat je je niet op de openbare weg mocht vertonen in kledij van een kunne waartoe je niet behoorde. Dat dateerde uit de tijd van Napoleon en is in de jaren zeventig geschrapt.'

'Meerdere transseksuelen hebben zelfmoord gepleegd. Klazientje heeft zich opgehangen in het huis van bewaring. Ze zat bekeuringen uit wegens aandacht trekken op het Rembrandtplein. Bewaarders keken door het kijkgaatje van de celdeur en riepen: 'Laat je tieten even zien. 'Ik moest almaar nieuwe kleren kopen en boetes betalen. Werk kon ik niet krijgen, ik werd overal geweigerd. Een uitkering kreeg ik niet. 'Komt u maar terug met een pak aan en een stropdas, en knipt u eerst uw haar maar eens af', werd mij verteld.

Begin jaren zeventig ben ik geopereerd. Eindelijk was ik van dat rotding af. Veel later zag ik foto's van een dergelijke operatie. Ze joegen me de stuipen op het lijf.
Als ik die had gezien voordat ik onder het mes ging, was ik er misschien nooit aan begonnen. 'De eerste operatie, in het Beatrixoord in het Oosterpark in Amsterdam, mislukte. Ik groeide weer dicht. Het leek wel of de chirurg een boom had gerooid. Twee jaar heb ik rondgelopen zonder seksorgaan. De tweede keer ben ik in Engeland geopereerd. Vanaf die tijd ben ik vrouw. Behalve dat ik niet vruchtbaar ben.

AaIcha is vier keer getrouwd. "De laatste keer 17 jaar geleden, met een Marokkaan, hij was 23 en ik 65. Met hem ben ik nog steeds getrouwd. Hij woont een etage boven me. We zijn niet dag en nacht bij elkaar, ik ben aan het schrijven aan mijn tweede boek, ik ben ziek, heb longkanker, en ik heb geen zin meer in seks. 'De natuur maakt uit of je leeft als vrouw of als man. Het zit in je genen. Je bedenkt het niet zelf. Het beste is dat het zo jong mogelijk wordt herkend. Het is niet altijd zeker dat het op een operatie uitdraait. Je jonge jaren zitten vol verrassingen, je weet nooit welke kant het opgaat."

'Ik heb enorm moeten vechten, ik ben geweldig trots dat ik het allemaal heb doorstaan. Ik heb er zelf voor gezorgd dat ik kan laten zien wie ik ben. Het was een harde tijd. Ik heb er vijf vriendinnen aan verloren die zelfmoord hebben gepleegd. Een paar zijn er vermoord.

'Ik was een schoonheidsfoutje, een vrouw met een penis. Het is vreselijk moeilijk om dat te veranderen. Het geeft veel psychische en lichamelijke pijn. Als je dat allemaal achter de rug hebt, word je nog steeds poot genoemd. 'Nog steeds vecht ik tegen vooroordelen. De vorige paus heeft landen waar transgenders nog verboden zijn op het hart gedrukt ze te blijven bestrijden. Mensen, in godsnaam, blijf alert.'

Door middel van crowdfunding op initiatief van Alex Bakker werd in 2015 een grafsteen geplaats op de begraafplaats St. Barbara in Amsterdam

Grafsteen van Aaïcha Bergamin op de begraafplaats st. Barbara (Amsterdam) (foto: Bert Woudstra)

Biografie

Aaicha  - Het bizarre conflict van een man geboren als vrouw/ Ab Pruis & Aaicha

'Ik was een schoonheidsfoutje, een vrouw met een penis' In:  De Volkskrant  Jaap Stam − 08/12/13

Documentaire

Aaicha was een van de hoofdpersonen in een aflevering van Andere Tijden in 2013. Te bekijken op
You Tube

Aaicha Bergamin, de eerste transseksuele hoerenmadam van de Amsterdamse wallen 'playbackt' in een theaterrestaurant in de Kinkerbuurt. 1989

Zie ook:

Transsekswerkers
Als je een aanvulling of opmerking hebt over deze site dan kun je een mailtje sturen naar Transarchief