Interseksuele conditie (Interseksuelen)

Hermaphroditus, marble sculpture by POLYCLES, circa 130-150 AD = Louvre=Lens museum, France

Bij interseksualiteit vertoont een lichaam zowel mannelijke als vrouwelijke kenmerken.Tweeslachtigheid is in de natuur niet ongewoon. In de plantenwereld is dit zelfs regel: 94% van de soorten is tweeslachtig en slechts 6% van de in totaal 250.000 plantensoorten hebben aparte mannelijke en vrouwelijke individuen. Bij tweeslachtige soorten hebben de bloemen zowel meeldraden (mannelijk) als een stamper (vrouwelijk).
In de dierenwereld geldt precies het omgekeerde: daar zijn aparte mannelijke en vrouwelijke individuen de regel. Slechts 5% - 6% van de 1,2 miljoen diersoorten zijn tweeslachtig.

Bij tweeslachtige dieren spreekt men ook wel van hermafrodiet. Bijvoorbeeld slakken en regenwormen. Er zijn ook soorten waarbij het dier eerst het ene en daarna het andere geslacht heeft. Dit komt vooral bij bepaalde vissoorten en schaaldieren voor. Daarbij zijn er twee varianten mogelijk. Dieren die eerst man en daarna vrouw zijn en dieren eerst vrouw en daarna man zijn. (bijv. lipvissen)
In de dierenwereld is 5% - 6% van de 1,2 miljoen diersoorten tweeslachtig. Dit komt neer op ca. 65.000 soorten. Voorbeelden vindt men onder de slakken en de regenwormen. Een voorbeeld van een hermafrodiet, die ook in Nederland voorkomt is de zeepok: een hermafrodiet die in de paartijd een fallus ontwikkelt van twintig maal de eigen lengte, zodat naastgelegen dieren bevrucht kunnen worden. (Transformatie, jrg. 30, 2013, p. 17)
Tweeslachtigheid komt ook bij mensen voor. Tweeslachtigheid ontstaat vóór de geboorte, door een chromosomale  of een hormonale afwijking. Er wordt onderscheid gemaakt tussen ‘echte’ tweeslachtigheid (mensen die zowel eierstokken als testes hebben) en ‘pseudo’-tweeslachtigheid, (mensen die òf eierstokken òf testes hebben). Zowel ‘echte’ als ‘pseudo’-tweeslachtige mensen kunnen zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtskenmerken hebben.



Sleeping Hermaphroditos Department of Greek, Etruscan, and Roman Antiquities: Hellenistic Art (3rd-1st centuries BC)

Voorheen werd voor mensen die tweeslachtig  de naam ‘hermafrodiet’ gebruikt.
Deze term is afgeleid van Hermaphroditus, in de Griekse mythologie de zoon van de goden Hermes en Aphrodite, naar wie hij vernoemd is. Op een van zijn tochten werd de nimf Salmacis verliefd op hem vanwege zijn grote uiterlijke schoonheid. Zij probeerde hem te verleiden, maar slaagde daar niet in; toen hij in een koel meer ging zwemmen, in de gedachte dat hij daar alleen was, sprong Salmacis hem na in het water, omhelsde en zoende hem. Hermaphroditus verzette zich, maar de nimf klemde zich stevig aan hem vast; zij zond een bede omhoog naar de goden, om zich met hem te verenigen. Haar gebed werd verhoord, en zij werden samen tot één lichaam. Toen Hermaphroditus merkte wat er gebeurd was vroeg hij de oppergod Zeus om iedereen die in hetzelfde water zou baden, hetzelfde lot te doen ondergaan, en hen allen zowel man als vrouw te maken. De oppergod verhoorde ook hem.

De figuur Hermaphroditus spreekt tot de verbeelding. In Pompeï is een fresco van Hermaphroditus van voor 79 na Chr. bewaard gebleven. Op dit schilderij wil de wellustige Pan, hetgeen te zien is aan zijn erecte penis, de even wellustige Hermaphroditus, die hij voor een vrouw aanziet, benaderen. Hij schrikt echter als hij de mannelijke geslachtsdelen ziet en lijkt zich vol afschuw los te trekken.
Een beeld in het Louvre laat een slapende Hermaphroditus zien. Dit beeld is gemaakt naar een Romeinse kopie van een verloren gegaan Grieks origineel in brons, van Polycles de Oude. Het is gemaakt van marmer uit Carrara door de Italiaanse renaissancebeeldhouwer Gianlorenzo Bernini in 1619. Opdrachtgever van dit beeld was kardinaal Borghese, de latere Paus Paulus V. Een andere kopie is te zien in Louvre-Lens. Dat beeld werd vervaardigd in de 2e eeuw en was in het bezit van paus Pius VI.

Tegenwoordig  acht men de hermafroditisme bij mensen als niet-accuraat en wordt deze door sommige betrokkenen zelfs als beledigend beschouwd. Om die reden wordt de meer correcte benaming 'interseksueel' gebruikt.

Iemand met een intersekse conditie identificeert zich over het algemeen als man óf als vrouw, maar vertoont andere lichamelijke kenmerken dan biologen zouden verwachten. Dit kan gaan over uitwendige en inwendige geslachtsorganen (het anatomische geslacht), maar ook over chromosomen of over hormonen (de geslachtsklieren of het gonadale geslacht). Het is soms wel en soms niet aan het uiterlijk te zien dat er sprake is van een intersekse conditie. Soms blijkt het op latere leeftijd uit onvruchtbaarheid. Het komt voor dat personen met een intersekse conditie ook transgender zijn.

Bij interseksualiteit kan er onderscheid gemaakt worden tussen het fenotypische geslacht (uitwendig man of vrouw), het gonadale geslacht (het geslacht op basis van de aanwezige gonaden (eierstok of teelbal), het genetische geslacht (aanwezigheid van X- en/of Y-chromosomen) en de genderidentiteit (tot welk geslacht iemand zichzelf voelt te behoren). Deze kunnen in vele combinaties met elkaar voorkomen..
Interseksualiteit is geen nieuw gegeven. Sommige oude godsdiensten geloofden dat Adam zijn leven begon als hermafrodiet en werd later gesplitst in twee personen - een man en een vrouw. Volgens Plato waren er ooit drie geslachten: mannelijk, vrouwelijk en hermafrodiet; het derde geslacht ging verloren in de tijd.
Vanaf de middeleeuwen tot, in zekere zin, nu, werden hermafrodieten gedwongen zich in een bepaalde genderrol te plaatsen. Ofwel gedroegen ze zich als mannen, ofwel als vrouwen. De straf op overschakeling van gender was de dood. Zo werd in de jaren 1600 een Schotse hermafrodiet die leefde als een vrouw levend begraven nadat hij/zij een vrouw zwanger had gemaakt.

In de meeste gevallen, maar niet altijd, wordt interseksualiteit veroorzaakt door een gendefect.De meest voorkomende intersekse-aandoening is het androgeen ongevoeligheids syndroom (AOS), waarbij iemand wordt geboren met XY-chromosomen en niet-functionerende testes in de onderbuik. Bij AOS is in negen van de tien gevallen echter geen sprake van een ambigu genitaal: uitwendig is er geen enkel verschil te zien met een meisje met XX-chromosomen. Daarom wordt AOS vaak pas ontdekt als de menstruatie uitblijft, wat aanleiding geeft tot nader onderzoek.



De vlag met een paarse cirkel op een goud-gele achtergrond wordt wereldwijd gebruikt door intersekseorganisaties. De kleuren symboliseren niets dat met gender te maken heeft. Het krachtige symbool is in juli 2013 ontworpen door Morgan Carpenter van Intersex Human Rights Australia (destijds bekend als Organisation Intersex International Australia) als een vlag “die niet afgeleid is [van andere vlaggen], maar toch een stevige basis heeft”. De cirkel wordt beschreven als een “ongebroken symbool zonder ornamenten dat staat voor heelheid en volledigheid, en onze mogelijkheden.”  Verder zegt Morgan: “We strijden nog steeds voor lichamelijke autonomie en genitale integriteit, en dit symboliseert het recht om te zijn wie en hoe we willen zijn”. (Carpenter 2019)

zie ook:
DES
Aphroditus (Hermaphroditus)
Herculine Barbin (1838 - 1868)
Lili Elbe (1882 - 1931)
Interseksualiteit (Wikipedia)
Tweeslachtigheid (Wikipedia)
Annabel / Kathleen Winter
Variaties in de seksuele ontwikkeling: wat weet u erover?
Maya werd geboren met twee geslachten
Miriam is interseksueel: 'Iedereen zweeg erover' (RTL Nieuws)
Inter-Sex Society of North-America

---

Als je een aanvulling of opmerking hebt over deze site dan kun je een mailtje sturen naar Transarchief