Yo soy asi (“Zo ben ik nu eenmaal”) is een documentaire uit 2000 geregisseerd door Sonia Herman Dolz

Het sluiten van een travestiecabaret in Barcelona is de kapstok om in de privélevens van een memorabele groep oude artiesten binnen te gluren.

In het hartje van Barcelona stond ooit La Bodega Bohemia, een club waar oudere ‘transformistas’ (transgenders) liefdesliedjes ten gehore brachten voor hun trouwe cliënteel.

De artiesten en bedrijfsleider Enrique Marti worden gevolgd in hun dagelijks leven en in de nachtclub. Ze zingen hun liederen thuis, bij de repetities en bij optredens.

Mario del Valle

Mario del Valle, zo’n beetje de hoofdrolspeler, is een pezige, levendige man die graag als ‘vrouw’ op een podium staat om zijn aanstekelijke performance op het publiek los te laten. Voor de spiegel transformeert hij tot een ‘vrouw’. Hij verft zijn lippen, plakt zijn wimpers aan, lakt zijn nagels en bedekt de wijde poriën van zijn gezicht met een flinke laag poeder.

Samen met andere bejaarde artiesten (de oudste is 77) treedt hij elke avond op in variétéclub 'La Bodega Bohemia' in Barcelona. Hij woont al dertig jaar in een klein kamertje in een huis op een vierde verdieping zonder lift. Overdag, want 's nachts verandert hij in een vrouw en zingt zij als transformista voor een zeer klein publiek om als het daglicht wordt weer te 'verschrompelen' tot man. Als travestiet zingt zij hartverscheurende liederen en geeft zij avond aan avond het beste van zichzelf. Zij blijft zichzelf, ook al klinken er luid vanuit de zaal scheldende opmerkingen als “homo”, maar daar trekt zij zich niets van aan. Ze drijft zelf de spot met zichzelf door zich voor te doen als een jonge deerne die alle mannen met  haar mooie figuur het hoofd op hol brengt. Zijn hoofdact heet 'Yo Soy Asi' (Zo ben ik), een lied waarin hij zijn manier van 'zijn' op de hak neemt.

Naast Del Valle kan het alsmaar verder slinkende publiek genieten van onder meer de zingende loodgieter en klusjesman Jordi Soler, travestieten op leeftijd zoals Gilda Love en Carmen de Mairena, vroeger een beroemde flamencozanger en later tippelde op de Ramblas. Zij zingt echter nog steeds geweldig en vol passie als ze zingt dat ze drinkt om alles te vergeten.

Op een dag krijgen zij te horen dat ze ontslagen zullen worden, omdat de vrouw van de seniele eigenaar de tent verkocht heeft. Mario's leven bestaat vanaf dat moment alleen nog maar uit de verzorging van zijn oude halfblinde en dove hospita, Maruja. Na een leven lang een dubbelleven geleid te hebben als transformista, slaat hij de weg in naar Het Einde. De documentaire laat ons getuige zijn van zijn ontroerende laatste optreden in de variétéclub, voordat het doek definitief valt.

Het laatste gedeelte van de film is een klein en ontroerend feestje met interviews en optredens van o.a. Gilda Love, Juan José Vara del Rey, La Manuela en Carmen de Mareina

Yo soi asi is een liefdevol portret waar dit nostalgische gegeven een mierzoete laag melancholie over de mensen en beelden smeert. Samen met Romance de Valentía (1993) en Lágrimas Negras (1997) vormt deze documentaire een ‘trilogie over kunst als levensstijl.

Yo soi asi (Vimeo)

Yo soi asi (2000) Cinemagazine

YO SOY ASI Oude travestieten in weelderige flamencojurken (Filmkrant)