Wat doe je als je vierjarige dochter ineens vraagt: Maar
mama....., ik
ben toch eigenlijk een jongen?
Meisjes die zo’n afkeer van hun lichaam hebben dat ze hun borsten
onzichtbaar willen wegtapen. Of jongens die met een prothese juist
borsten willen suggereren. Zulke kinderen hebben vaak het gevoel dat ze
in het verkeerde lichaam zitten. Bij het VU Medisch Centrum nemen
behandelaars het voortouw deze kinderen, die kampen met genderdysforie,
te helpen.
In de Verenigde Staten heeft 41 procent van de transgenderkinderen op
een bepaald moment in hun leven een zelfmoordpoging gedaan. Een groep
baanbrekende medische professionals probeert nu deze crisis op latere
leeftijd te voorkomen, door de overgang van transgender kinderen in een
zo vroeg mogelijk stadium te begeleiden. Louis reist af naar het Child
and Adolescent Gender Center in San Francisco om kinderen te ontmoeten
die zijn gediagnosticeerd met genderdysforie. Ouders worden
geconfronteerd met een lastig dilemma wanneer zij deze diagnose te
horen krijgen. Moet deze overgang al worden ingezet terwijl hun kind
nog vol in ontwikkeling is of moeten ze hiermee wachten tot de natuur
zijn werk doet, met alle risico’s van dien? Een lastige beslissing, wat
het begin kan zijn van een complexe reeks van medische interventies:
van puberteitsblokkers tot hormoonvervangende therapie en uiteindelijk
geslachtsveranderende chirurgie. Louis praat met onder meer met
gezinnen over de levensveranderende keuzes die ze maken en de
emotionele weg die zij inslaan.
Louis
Theroux: Transgender Kids, review: Louis surprises with stories of his
own / Ellen E. Jones. - 7 april 2015
Independent
Louis Theroux: "Het zijn de ouders, niet de kinderen, die voor het
moeilijkste dilemma staan: beginnen ze met het proces van medisch
ingrijpen in een stadium waarin hun kind misschien nog aan het
experimenteren is met zijn of haar identiteit? Of wachten ze tot later
en laten ze hun kind door het trauma van de puberteit gaan in het
"verkeerde" lichaam? Het is een of/of-beslissing die geen rekening
lijkt te houden met een genderspectrum waarlangs kinderen zich in de
loop van hun leven kunnen bewegen."
Theroux' documentaire Genderkids biedt geen definitieve antwoorden over
wat "het juiste" is om te doen in deze situaties, misschien omdat,
zoals alle betrokken artsen benadrukken, er geen is. We zoeken het nog
steeds uit, samen met de kinderen, op een individuele basis.
Chirurg Dr. Curtis Crane "We proberen [lichaams]dysforie op te
lossen. We proberen mensen niet in een hokje te stoppen waarin de rest
van de samenleving gelooft."
Hoewel er veel voorbeelden zijn van transjongeren die door hun familie
worden afgewezen, zijn er gelukkig ook veel ondersteunende en
ruimdenkende vaders en moeders.
Chirurg
Dr. Curtis Crane was onvermurwbaar over één
ding: "We proberen [lichaams]dysforie op te lossen. We proberen mensen
niet in een hokje te stoppen waarin de rest van de samenleving
gelooft." Wat naar voren kwam in plaats van antwoorden, was een
illustratie van de diepte van ouderliefde. Gezien hoe vaak we horen
over transjongeren die door hun familie worden afgewezen, was het
vreugdevol om zoveel ondersteunende en ruimdenkende vaders en moeders
in actie te zien.
Literatuur / documentaires
Genderkinderen / Ellen de Visser; Sarah Wong. Uitgeverij d’jonge Hond, 184 blz.
Een indrukwekkende beschrijving van de problematiek van kinderen die
hun lichaam ervaren als een lichaam met het verkeerde geslacht. De
schrijfster, medisch redacteur, geeft aan hoe doodongelukkig deze
kinderen zich voelen. Een moeilijke weg moeten ze gaan om zich beter te
voelen. Zij beschrijft uitvoerig de psychische, de sociale en medische
kant. Ze laat veelvuldig de jongeren zelf aan het woord, waardoor men
een goed beeld krijgt van hun beleving. Naast de deskundige
hulpverleners, onder anderen een psychiater en medisch specialisten van
de VU, citeert ze ook ouders en leerkrachten over wat ze ervaren, hun
onmacht en hulp. Het proces van de verandering naar het andere geslacht
duurt jaren en is niet af met de medische ingrepen. Men blijft
levenslang onder medische controle. Het tweede deel van het boek bevat
kleurenfoto's van een deel van jongeren, die het proces van
geslachtsverandering zijn aangegaan. De foto's getuigen van kracht en
moed en zullen zeker inspireren. De fotografe volgde enkele jaren de
jongeren. Met een inleiding van prof.dr. Swaab, emeritus hoogleraar
Neurobiologie. Een belangrijk boek ter informatie voor ouders en
jongeren, die (mogelijk) met genderproblematiek te maken hebben. Drs. J.H.A.M. Bekkers
Roze met blauw lint / Astrid IJsselstein
De schrijfster vertelt over haar worstelingen, twijfels en verdriet als
moeder.
Ik ben een meisje! jeugddocumentaire
geregisseerd door Susan Koenen, 2010
Mam, ik ben een meisje : Biografie van transgender
Rika D. Lammers / Ping Sterke
The boy who was born a girl (2009)
David, een jongen, geboren in een
meisjeslichaam “Mamma, wanneer krijg ik een piemeltje?” In:
Noord-Hollands Dagblad Stad & Streek, zaterdag 30 mei 2015
Hoe Ky Niels werd - jeugddocumentaire over
genderdysforie Regie: Els van Driel
Genderdoeboek
voor Scholen Handvatten, weetjes en
tips om genderdiversiteit te verwelkomen op de basis- en middelbare
school.
Kenneth/Vicky. Transvisie voor genderkinderen en
-jongeren - Thomas Wormgoor
Mijn valse verleden – Het autobiografische verhaal
van een jongen, geboren als meisje / Alex Bakker. – Nieuw Amsterdam,
2014 € 17,95
Prentenboek: Het lammetje dat een varken is / Pim
Lammers en Milja Praagman
Wat nou als je als jongen van roze houdt en niet van blauw of als je
liever in een tutu loopt in plaats van een spijkerbroek? Volgens Pim
Lammers (23) zijn er nog te veel taboes rond transgenders.
Pim Lammers wil zijn boek taboes rond transgenders doorbreken en hoopt
met zijn verhaal een steentje bij te dragen aan een maatschappij met
meer tolerantie. De maatschappij is ingericht met vaste rollen voor
jongens en voor meisjes. Voor transgenders is daarbinnen dus geen plek.
Als jonge transgender wordt je al helemaal in een soort rol gedrukt die
je totaal niet past.
Het boek is bedoeld voor zowel kinderen als voor ouders. Mijn verhaal
kan ook symbool staan voor het vinden van je eigen ik. En je niet laten
leiden door anderen.
