In Europa was in het begin van de negentiende eeuw veel luchtiger vorm
van toneel ontstaan; de burlesque. Behalve muziek en veel kluchtige
elementen was daarin ook travestie opgenomen. Burlesque bestond net als de vaudeville en revue uit een verzameling van
allerlei acts en waren typisch volksvermaak. Zang, dans, toneel,
cabaret en muziek kwamen er allemaal in voor, maar vaak in acts zonder
onderling verband.
Burlesque staat ook bekend onder de naam cabaret, zoals de Berlijnse
Kit Kat Club in de Broadwaymusical uit 1966 en de gelijknamige film uit
1972. (zie Willkommen Bienvenue, Welcome) waarin travestieten door de
conferencier aan het publiek worden voorgesteld: "Each and every one a
virgin!" (Allemaal nog maagd!). Cabaret heeft in deze voorstellingen
een heel andere betekenis van het cabaret als vorm van "kleinkunst" en
was een grote show met glitter en veren.
Folies Bergere
De Folies Bergère is een beroemd theater in de Franse hoofdstad Parijs,
gevestigd aan de Rue Richer 32, in het 9e arrondissement. Het werd 2
mei 1869 geopend als operagebouw met als naam Folies Trévise. Op 13
september 1872 werd het theater hernoemd tot Folies Bergère.
Er zijn verschillende films verschenen die zich rond dit theater afspelen::
Folies Bergère de Paris, uit 1936 met onder anderen Maurice Chevalier.
Folies-Bergère, uit 1956 met onder anderen Eddie Constantine.
Énigme aux Folies-Bergère, uit 1956 met onder anderen Jean Mitry.
Cabaret Moulin Rouge
De Moulin Rouge aan de Boulevard de Clichy in de rosse buurt van het
quartier Pigalle, werd geopend in 1889. Op het dak staat een grote rode
imitatiewindmolen, symbool van het bohemienleven. De vroege jaren van
de Moulin Rouge werden gekenmerkt door extravagante shows, geïnspireerd
door het circus,
De optredens van Joseph Pujol (Le Pétomane) waren wereldwijd vermaard;.
Zijn act bestond uit het uitbaten van zijn tamelijk unieke talent, door
een buitengewone controle over zijn darmspieren wist hij lucht door
zijn anus naar binnen te zuigen en met verschillende toonhoogtes weer
uit te blazen, hetgeen hem in staat stelde melodieën te scheten en
kaarsen uit te blazen. Tijdens zijn latere optredens bespeelde hij ook
aan zijn aars geplaatste blaasinstrumenten. Verder waren er de
Cancan-shows met sexy danseressen.
Le Carrousel de Paris werd in 1926 geopend als cabaret onder de naam
Chez Josephine. waar Joséphine Baker haar debuut maakte Bijna naakt
verscheen ze hier op het podium en werd beroemd vanwege haar
bananenrokje en haar erotische dansen. Vaak had ze dan een
jachtluipaard bij zich, die zelfs een keer in de orkestbak gesprongen
is.In 1940 kwam de speelfilm Moulin Rouge uit met Josephine Baker en in
2001 de film Moulin Rouge! met Ewan McGregor en Nicole Kidman in de
hoofdrollen.
Het cabaret was de inspiratie voor veel schilderijen van Henri de
Toulouse-Lautrec en affiche-ontwerpen door onder anderen Jules Chéret.
Veel boeken en films spelen zich af in en rond de nachtclub.
In 1946 werd het Lido geopend aan de Champs-Elysées Waar het publiek
tijdens een diner kan genieten van "a very adult Classic Cabaret".
De Crazy Horse, Le Zebre de Belleville , Au Lapin Agile (Montmartre)
Marlene Dietrich in Der blaue Engel
In de film Der Blaue Engel (1930) speelt Marlene Dietrich
de rol van Lola Frohlich, entertainer in de nachtclub Der Blaue
Engel.en zingt in deze film haar bekendste lied: Ich bin von Kopf bis
Fuss auf Liebe eingestellt, und sonst... gar nichts.
De burlesque
werd naar Amerika gebracht rond 1870, maar was daar eigenlijk helemaal
niet geschikt voor omdat de Amerikaanse burlesque onder invloed stond
van de honky-tonk: iets wat het midden hield tussen een kroeg en een
bordeel.
Daardoor kreeg de naam burlesque in de VS kreeg een andere betekenis die refereert aan variétéachtige shows in nachtclubs.Maar zowel in Europa als in Amerika zakte het niveau.
In de Verenigde Staten kreeg de burlesque daardoor een andere betekenis en refereert de
burlesque of extravaganza aan variétéachtige
shows in nachtclubs. In zulke shows traden
komieken op die seksueel getinte grappen vertelden, wat in de meer
"respectabele" vaudevilleshows
niet gebeurde. Komische acts werden
afgewisseld met striptease. Een bekende artieste uit het Amerikaanse
burlesque was Gypsy
Rose Lee. Burlesque kende zijn hoogtepunt in de
jaren 1860 tot en met 1940. Extravaganza Nauw verwant aan de burlesque was de
Extravaganza, een bont
spektakelstuk, vaak een melodrama, doorspekt met liedjes en koren,
waarbij men de toeschouwers probeerde te imponeren met allerlei
toneeleffecten, balletten en zeer veel figuranten.Een extravaganza
bevatte geen satirische elementen en was gebaseerd op sprookjes of
mythen. Kenmerkend voor dit genre waren de grote balletten, de vele en
prachtige kostuums, mooie muziek, verassende effecten door middel van
licht en spectaculaire decors. Het verhaal en de teksten waren van
weinig belang, het publiek kwam voor het spektakel. Burlesque
is een Amerikaanse dans- en zangfilm uit 2010. De hoofdrollen worden
hierin vertolkt door Christina Aguilera en Cher.
Als
je
een aanvulling of opmerking hebt over deze site dan kun je een
mailtje sturen naar Transarchief