Burlesque en Extravaganza

In Europa was in het begin van de negentiende eeuw veel luchtiger vorm van toneel ontstaan; de burlesque. Behalve muziek en veel kluchtige elementen was daarin ook travestie opgenomen.
Burlesque bestond net als de vaudeville en revue uit een verzameling van allerlei acts en waren typisch volksvermaak. Zang, dans, toneel, cabaret en muziek kwamen er allemaal in voor, maar vaak in acts zonder onderling verband.

Burlesque staat ook bekend onder de naam cabaret, zoals de Berlijnse Kit Kat Club in de Broadwaymusical uit 1966 en de gelijknamige film uit 1972. (zie Willkommen Bienvenue, Welcome) waarin travestieten door de conferencier aan het publiek worden voorgesteld: "Each and every one a virgin!" (Allemaal nog maagd!). Cabaret heeft in deze voorstellingen een heel andere betekenis van het cabaret als vorm van "kleinkunst" en was een grote show met glitter en veren.

Folies Bergere
De Folies Bergère is een beroemd theater in de Franse hoofdstad Parijs, gevestigd aan de Rue Richer 32, in het 9e arrondissement. Het werd 2 mei 1869 geopend als operagebouw met als naam Folies Trévise. Op 13 september 1872 werd het theater hernoemd tot Folies Bergère.
Er zijn verschillende films verschenen die zich rond dit theater afspelen::
Folies Bergère de Paris, uit 1936 met onder anderen Maurice Chevalier.
Folies-Bergère, uit 1956 met onder anderen Eddie Constantine.
Énigme aux Folies-Bergère, uit 1956 met onder anderen Jean Mitry.
Cabaret Moulin Rouge

De Moulin Rouge aan de Boulevard de Clichy in de rosse buurt van het quartier Pigalle, werd geopend in 1889. Op het dak staat een grote rode imitatiewindmolen, symbool van het bohemienleven. De vroege jaren van de Moulin Rouge werden gekenmerkt door extravagante shows, geïnspireerd door het circus,
De optredens van Joseph Pujol (Le Pétomane) waren wereldwijd vermaard;. Zijn act bestond uit het uitbaten van zijn tamelijk unieke talent, door een buitengewone controle over zijn darmspieren wist hij lucht door zijn anus naar binnen te zuigen en met verschillende toonhoogtes weer uit te blazen, hetgeen hem in staat stelde melodieën te scheten en kaarsen uit te blazen. Tijdens zijn latere optredens bespeelde hij ook aan zijn aars geplaatste blaasinstrumenten. Verder waren er de Cancan-shows met sexy danseressen.

Le Carrousel de Paris werd in 1926 geopend als cabaret onder de naam Chez Josephine. waar Joséphine Baker haar debuut maakte Bijna naakt verscheen ze hier op het podium en werd beroemd vanwege haar bananenrokje en haar erotische dansen. Vaak had ze dan een jachtluipaard bij zich, die zelfs een keer in de orkestbak gesprongen is.In 1940 kwam de speelfilm Moulin Rouge uit met Josephine Baker en in 2001 de film Moulin Rouge! met Ewan McGregor en Nicole Kidman in de hoofdrollen.

Het cabaret was de inspiratie voor veel schilderijen van Henri de Toulouse-Lautrec en affiche-ontwerpen door onder anderen Jules Chéret. Veel boeken en films spelen zich af in en rond de nachtclub.
In 1946 werd het Lido geopend aan de Champs-Elysées Waar het publiek tijdens een diner kan genieten van "a very adult Classic Cabaret".
De Crazy Horse, Le Zebre de Belleville , Au Lapin Agile (Montmartre)




Marlene Dietrich in Der blaue Engel

In de film Der Blaue Engel (1930) speelt Marlene Dietrich de rol van Lola Frohlich, entertainer in de nachtclub Der Blaue Engel.en zingt in deze film haar bekendste lied: Ich bin von Kopf bis Fuss auf Liebe eingestellt, und sonst... gar nichts.

De burlesque werd naar Amerika gebracht rond 1870, maar was daar eigenlijk helemaal niet geschikt voor omdat de Amerikaanse burlesque onder invloed stond van de honky-tonk: iets wat het midden hield tussen een kroeg en een bordeel.
Daardoor kreeg de naam burlesque in de VS kreeg een andere betekenis die refereert aan variétéachtige shows in nachtclubs.Maar zowel in Europa als in Amerika zakte het niveau.

In de Verenigde Staten kreeg de burlesque daardoor een andere betekenis en refereert de burlesque of extravaganza aan variétéachtige shows in nachtclubs. In zulke shows traden komieken op die seksueel getinte grappen vertelden, wat in de meer "respectabele" vaudevilleshows niet gebeurde. Komische acts werden afgewisseld met striptease. Een bekende artieste uit het Amerikaanse burlesque was Gypsy Rose Lee. Burlesque kende zijn hoogtepunt in de jaren 1860 tot en met 1940.


Extravaganza
Nauw verwant aan de burlesque was de Extravaganza, een bont spektakelstuk, vaak een melodrama, doorspekt met liedjes en koren, waarbij men de toeschouwers probeerde te imponeren met allerlei toneeleffecten, balletten en zeer veel figuranten.Een extravaganza bevatte geen satirische elementen en was gebaseerd op sprookjes of mythen. Kenmerkend voor dit genre waren de grote balletten, de vele en prachtige kostuums, mooie muziek, verassende effecten door middel van licht en spectaculaire decors. Het verhaal en de teksten waren van weinig belang, het publiek kwam voor het spektakel.


Burlesque is een Amerikaanse dans- en zangfilm uit 2010. De hoofdrollen worden hierin vertolkt door Christina Aguilera en Cher.


Als je een aanvulling of opmerking hebt over deze site dan kun je een mailtje sturen naar Transarchief