Uitgaansleven langs de Binnen-Amstel

Naar verluidt kwamen al in de 18e eeuw homoseksuelen langs de Amstel tussen de Munt en de Amstelbrug  bijeen. Het urinoir onder het wachthuis, was in de jaren twintig een drukbezochte ontmoetingsplaats voor homo’s. buitenom bereikbaar was via een trap langs het Singel. Onder homoseksuele mannen was dit lange tijd een populaire plek om te cruisen. Vanwege de souvenirwinkel in het wachthuis gaven zij het urinoir de bijnaam "Delfts Blauw".
Het waren echter niet alleen homoseksuele mannen die de openbare urinoirs bezochten: ook volkse heterojongens, vaak arbeiders, soldaten of matrozen gingen erheen, soms om gewoon een zakcentje te verdienen, maar ook wel omdat het in die preutse tijd een van de weinige manieren was om vóór het huwelijk iets van seks te hebben.



Na de oorlog wilde de gemeente echter langzamerhand van de urinoirs en plaskrullen af: het onderhoud kostte veel geld en bovendien werkten ze "onzedelijke praktijken" in de hand. Om die reden was de gemeente Amsterdam ook eerder dan de meeste buitenlandse steden bereid om homobars en zelfs twee homodancings te gedogen: beter dat homo’s achter gesloten deuren samenkwamen dan buiten op straat.
Het urinoir waar de gepleegde "tegennatuurlijke ontucht" werd gepleegd,
werd gesloten om plaats te maken voor een souvenirwinkel.



De sluiting van "Delfts Blauw" werd gecompenseerd door de komst van vele homokroegen in de buurt (sommige met darkroom), sexbioscopen en sauna's elders in de stad. Door de aids-epidemie werd echter in de jaren tachtig een groot deel van de homohoreca gesloten.

Du Merlo - Amstel 14 (1929 - 1934)



Du Merlo was de eerste homobar aan de Amstel Het caé werd geopend in 1929. Uitbater was Arie de Vries die zelf hetero was, stond toe dat de nichten op Koninginnedag met elkaar dansten.

Du Merlo sloot in 1934 nadat de zedenpolitie de vergunningen had laten intrekken.

Rijntalder en Moor - Amstel 124 (1936 - ?)
Rijntalder en Moor was het tweede homocafé langs de Amstel.
Met name op Koninginnedag kwamen “nichten en potten uit alle hoeken en gaten tevoorschijn” om bij het café te dansen, ondanks dat de zaak nauwkeurig in de gaten werd gehouden door de zedenpolitie.


Café Sombrero Amstel 14 (begin jaren vijftig - 1963)

Moor's Nightclub (1955 - 1972) - Palma's Hoekje (2009) Amstel 202
Dit café werd bezocht door zowel nichten als potten. De zaak was zo succesvol dat de eigenaar in1963 een tweede bar opende. Moor’s Nightclub bestond nog tot 1972.
Na Moor's Nightclub kwam onder de naam Palma’s Hoekje kwam in 2009 opnieuw homopubliek naar deze locatie, al was dat maar heel kort.


Moor's Eldorado Amstel 14 (1963 - 1983)
In 1963 werd Café Sombrero overgenomen door de Pools-joodse lesbienne Selma Lewkowitz alias Moor, die verderop aan de Amstel al een zaak had. Zij doopte Sombrero om tot Moor’s Eldorado, een bar met een kitscherig interieur, die relatief veel lesbische vrouwen aantrok.

Amstel Taveerne (1964 - 2007) - Amstel 54 (2007 - heden)
De Amstel Taveerne werd in 1964 geopend door Adje van Besouw. Hij maakte er het epicentrum van de typisch Amsterdamse gezelligheid en voor velen hét prototype van een Amsterdams homocafé van. Adje kreeg landelijke bekendheid toen hij (als homoseksueel) in 1977 trouwde met de lesbische zangeres Astrid Nijgh. Zij schreef in dat jaar ook het nummer “In de Amstel Taveerne” dat gezongen werd door Manfred Langer, die in die periode een relatie met Adje had.

Amstel Taveerne Club - Amstel 178
Medio jaren ’70 openden Adje en Manfred samen een eigen discotheek onder de naam Amstel Taveerne Club, gevestigd in een hoekpandje op nr. 178, ongeveer tegenover de huidige Stopera.
Ook dit pand is sindsdien een homohorecalocatie gebleven: na De Club en Willems Club, kwam hier in 1998 de wat meer alternatieve en op een lesbisch publiek gerichte dancing You II.


Monopole Taveerne (eind jaren 70 - 2000) - café Rouge (2000 - 2015) - Dubbel D (Amstel 60) - Queer's Café (2015 - 2019)
Op nummer 60 zat eind jaren zeventig de Monopole Taveerne, dat vermoedelijk bij het Monopole hotel erboven hoorde.
In het jaar 2000 werd Monopole Taveerne opgevolgd door café Rouge, dat het 15 jaar volhield en een korte periode Dubbel D heette.
Vanaf 2015 veranderde Rouge van eigenaar en werd de naam gewijzigd in Queers Café, een zaak die met veel rood en gouden versieringen geheel aan het clichébeeld van een nichtencafé.
Vrijdagavond was het Fancy Fryday met optreden van dragqueens. In het café kwamen veel transgenders. Queers café sloot in het najaar van 2019.





De bronzen deurklink van het toilet in Café Queers

De Komedie - Amstel 100
Hier stond de destijds populaire lesbische zangeres Astrid Nijgh nog aan de bar. In 1988 werd deze bar overgenomen door Miriam Feuth en een Ierse bouwvakker. Samen maakten ze er de eerste Ierse pub Mulligans Irish Music Bar met livemuziek in Amsterdam van, die al direct populair werd bij Ieren van alle leeftijden en rangen en standen.

De Goede Kant - Amstel ?
Een café met darkroom. Verder heb ik over dit café geen informatie over dit café kunnen vinden
Het jaar waarin dit café werd gesloten is mij eveneens onbekend.


Company - Amstel 106
Aan Amstel106 zat in de jaren ’80 en ’90 de western- en leerbar Company.


Gaity Amstel 14 (1983 - 2003)
Moor’s Eldorado sloot in 1983 en werd een paar jaar later opgevolgd door Gaiety een modernere zaak met een open uitstraling en veel entertainment.
In 2003 werd de Gaiety gesloten en kwam hier het Wapen van London, dat geleidelijk aan een normale Tsjechische bar werd, waarmee na zo’n 80 jaar een einde kwam aan de homohoreca op deze locatie.

Querelle - Amstel 50 (medio jaren '80)
- Eldorado, Fellows, Mix Café, Chez René, Chez en het huidige Fame.
Medio jaren ’80 was hier homobar Querelle gevestigd. De bar is genoemd naar de gelijknamige knappe matroos uit de film van Fassbinder.



Café Amstel 102 (1988 - ?) - Café Hotspot (2001 - 2014)

Club Roque  (2008 - 2014) club Yolo (2018 - heden) - Amstel 178
Club Roque was een trendy gayzaak, opgezet door Rob de Jong, die eerder al veel succes had gehad met bar ARC in de Reguliersdwarsstraat. Club Roque sloot in 2014 en werd opgevolgd door een aantal verschillende heteroclubs. Eind 2018 werd deze plek dan toch weer een homozaak onder de naam club YOLO, opgezet door Valy Pintiuc, die voordien uitbater van Amstel Fifty Four was

Milord - Macho Macho - Amstel 102 (?  -?)


Langs de Amstel werd tijdens de Gay Pride een groot straatfeest gevierd. totdat in 2017 wegens de veranderde verkeerssituatie niet meer mogelijk was.

Het succes van de homozaken langs de Amstel breidde zich ook uit naar de aangrenzende Halvemaansteeg
en de Paardenstraat waar zich homohoreca bevond van iets andere aard. Je kon daar jonge jongens scoren voor sex.


DB


Pal om de hoek van de Paardenstraat zat aan de Amstel ook een gelegenheid voor betaalde seks, namelijk het homobordeel De Boys (DB). Deze zaak sloot in 1991 en was vooral bekend om het “sex menu”, maar men kon er ook onder het genot van een (duur) biertje optredens van go-go boys, strippers en dragqueens bekijken.


Bronnen
Homohoreca langs de Amstel - Gay Krant


Als je een aanvulling of opmerking hebt over deze site dan kun je een mailtje sturen naar Transarchief