Transgender vermoord in Andijk (2014)

   

Foto rechts: Deborah van der Gragt bij de woning van Michèlle Koek

Op 29 april 2014 werd in haar woning aan de Gerrit de Vriesweg in het Westfriese Andijk (West-Fries: Andoik) het levenloze lichaam aangetroffen van Michèlle Koek.
Michèlle verscheen die dag niet in de kringloopwinkel die zij een paar weken voor haar dood was Michèlle begonnen in een bedrijfspand in Wervershoof; daarvoor had zij een kringloop in Andijk.
Ze reageerde niet op de telefoontjes van haar vriendin Carla, die na sluitingstijd naar haar woning ging. De deur was los. Carla: "Ik was natuurlijk hartstikke ongerust, want Michèlle was er altijd en ze beantwoordde altijd mijn telefoontjes. Dus dit was heel vreemd. Haar hondjes, twee chihuahua’s waar ze veel mee rond liep, kwamen in paniek op mij af. Ik dacht eerst dat het een pop was, tot het tot mij doordrong [dat het Michèlles dode lichaam was dat ik daar op de grond zag liggen]. Het krijgt allemaal vast een plekje, maar nu ben ik nog flink van de kaart".
Na de sectie stelde politie vast dat Michèlle door een misdrijf om het leven is gekomen.

Michèlle was eerst Michel en zat in het proces om vrouw te worden. Ze was een opvallende verschijning in Andijk, met haar mannelijke gezicht, lange blonde haren en gelakte nagels. Michèlle en de ingewikkelde levenswandel waar veel transgenders mee worstelen, zal ook bij haar niet altijd over rozen zijn gegaan. Dorpelingen omschreven haar als “een vreemde vogel” en als kluizenaar. Koek was geen geboren West-Friese, maar vestigde zich een paar jaar terug vanuit een ander deel van het land in streng-christelijke Andijk. Ze had nauwelijks contact met dorpsgenoten. Toch kwam er regelmatig volk bij haar langs. Koek zou rond de 50 zijn. Op haar Facebookpagina vermeldt ze als beroep “kraanmachinist”. Volgens haar buurman was zij uitgekocht uit het bedrijf. Van haar familie, met wie zij volgens de buurman geen contact meer had.'

Deborah kende haar sinds zij naar Andijk verhuisde, zo'n vijf jaar terug. Deborah, die vanaf 2007 geslachtsverandering onderging, was blij dat er een zielsverwant in de buurt kwam wonen. "Zij snapte tenminste hoe ik mij voelde." Michèlle zag er wel mannelijker uit dan ik. Ik heb het proces van mannenlichaam naar vrouwenlichaam in drie haar tijd ondergaan. Michèlle wilde de grote operatie wel doen, maar stelde het steeds uit. Maar ze was hoe zij zich voelde: een vrouw". Michèlle kon lange tijd leven van geld uit een erfenis. Maar totdat ze met de kringloopwinkel begon, had ze niets om handen. "Daardoor was ze wel eenzaam ook omdat ze geen contact met haar familie had." Ze was altijd bezig met haar hondjes. Die waren alles voor haar." Deborah zag haar opbloeien toen ze met de kringloopwinkel begon. "Ze had weer een doel en ze ontmoette nieuwe mensen zoals Carla, die reageerde op een oproepje voor vrijwilligers voor de kringloopwinkel.

"Ik kende haar nog maar twee maanden, maar dat was heel intensief. Ze was hartelijk en gul. Ze zou haar laatste eten nog met je delen. Ik was haar steun en toeverlaat. Ik moederde een beetje over haar. Dat had ze nodig. De kringloop begon aardig te lopen. Michèlle had er lol in."
Het verdriet over de plotselinge dood van Michèlle Koek is nog vers. Carla en Michèlles vriendin Deborah zitten in een emotionele achtbaan. Dat ze geen afscheid hebben kunnen nemen maakt het niet gemakkelijker. "We konden niet eens bloemen sturen." zegt Carla.
Ze waren ook niet aanwezig bij de crematie. Daar hebben ze heet heel moeilijk mee. "Wij zijn overal buiten gehouden, terwijl wij het meest bij Michèlle waren" zegt Deborah. Wij moeten dit ook verwerken. Hoe en door wie is Michèlle Koek om het leven gebracht? Die vragen zijn zomaar niet opgelost. Carla en Deborah hebben volop meegewerkt aan het politieonderzoek en hebben alles verteld wat zij weten. "Maar ik realiseer me dat je iemand nooit helemaal kent" zegt Carla. "Met drugs was ze in ieder geval niet bezig. Die praatjes gaan nu. Dat vind ik natrappen. "Deborah: "Ik ben bang dat er iets is geweest wat ik nooit heb geweten. Misschien iets uit het verleden. Hier had ze volgens mij geen vijanden. Ze maakte wel eens ruzie in het café, maar dat kan het toch niet wezen". De politie heeft geen nieuws over het moordonderzoek. Het steekt Deborah dat de politie Michèlle in de persberichten een man noemde. Ze vond dit kwetsend. Broer Dennis Koek wil namens de familie geen commentaar geven.
Maar haar levenswerk gaat mogelijk door. Carla wil de kringloopwinkel die Michèlle in Wervershoof startte voortzetten. Ze zegt dat het haar absoluut niet om het geld is te doen. "Ik wil het via een stichting laten lopen om zo geld in te zamelen om transgenders te steunen.Continuering van de kringloopwinkel is een mooi gebaar met een diepere betekenis. Zoals Michèlle zichzelf een tweede leven gunde, krijgen tweedehands spullen dat ook in haar winkel. Als daar ook nog een transgenders mee gesteund worden is dat helemaal mooi. Of Carla haar plan met de kringloopwinkel kan doorzetten is afhankelijk van de familieleden van Michèlle, die in Mijdrecht wonen en met wie Michèlle volgens haar vriendin geen contact had. Carla: "Michèlle heeft een keer gezegd: je moet de kringloop voortzetten als er iets met mij gebeurt, maar ze heeft nooit iets vastgelegd. Ik wacht af wat de familie doet. Het zou geweldig zijn om door te kunnen gaan, om mensen die in een geslachtsveranderingsproces zitten te steunen. Bij de transgenderkliniek van het VU is een patiëntenstop. Transgenders die niet willen wachten, wijken volgens cliëntenorganisatie Transvisie al uit naar Thailand. Dat is dan voor eigen kosten. Ook cosmetische operaties van transgenders aan het gezicht worden niet vergoed.

Nagekomen bericht 1
Man vast voor moord Andijkse (Dagblad voor West-Friesland 20-8-2014)
Een 30-jarige man uit Roosendaal is gisterochtend aangehouden als verdachte in de moordzaak van de Andijkse transgender Michelle Koek. [...] De politie dedd vandaag huiszoeking in de woning van de verdachte.Ook wordt er nog onderzoek gedaan in een woning in Andijk, niet die van Koek. Of de politie meer verdachten in beeld heeft, blijft onduidelijk. Woordvowerster Petrie Koeenen: "Dat weten wij niet, dat moet blijken uit het onderzoek." Deborah van der Gragt, vriendin van Michelle Koek, verklaarde eerder tegenover deze krant dat de moord niet door één persoon kon zijn gepleegd. Koek, die haar mannelijke krachten nog had, was volgens haar loeisterk en zou elke belager zo hebben overmeesterd.

Nagekomen bericht (2)
"Het bloed spatte op de muur" Bron: Noord-Hollands Dagblad 20-5-2015
Op een proforma zitting in de rechtbank  Alkmaar werden de 30-jarige M.S. uit Roosendaal  en diens zwager, de 40-jarige J.H. uit Bovenkarspel beiden verdacht van de moord op M. Koek. M.S. neemt de schuld op zich, maar officier G. Vissers van het O.M. gaat niet mee in het verhaal dat deze alleen verantwoordelijk is. Zowel M.S. en J.H. hebben verklaard dat zij allebei in het huis van Koek waren en dat S. haar alleen vermoordde toen H. in paniek was weggerend. Aanleiding was een ruzie over geld. Michelle Koek wilde een boedeltje overnemen van H. maar ze konden het niet eens worden over de overnamesom. De Bovenkarspeler ging samen met zijn zwager S. verhaal halen in Andijk. Het liep op een ruzie uit en die is vervolgens vreselijk uit de hand gelopen. Koek moest dit met haar leven bekopen. Het O.M. gelooft er niets van dat H. niet heeft geholpen bij de moord en dat beide zwagers bewust hebben samengewerkt. Vriendinnen van Michelle  vertelden dat niemand dit alleen hefft kunnen doen. Michelle was loeisterk en kende geen angst. S geeft zijn daad toe en zei hiervoor openlijk sorry teen de familie van "meneer Koek" zoals hij Michelle noemt. "Mijn excuses. Het is misschien wat kort door de bocht, maar gecondoleerd. Mijn medeleven voor wat er is gebeurd." Zijn zwager H. houdt vol dat hij wel in het huis was, maar niet tijdens de moord. Ook S. verklaart dit. H. heeft Koek wel in bedwang gehouden met een snoer, maar toen was er nog betrekkelijk weinig aan de hand. Hij is in paniek weggegaan en toen hij terugkwam zag hij een verschrikkelijk tafereel in de kamer. De officier geloofde deze lezing niet en verwees naar passages uit verhoren waarin H. zegt dat hij "op z'n kop begon te slaan.", "een mes had gepakt" en dat hij "het bloed van de muur had zien spatten."  De volgende proforma zitting is in augustus. Waarschijnlijk wordt de zaak pas in november inhoudelijk behandeld.

Bronnen:
Als je een aanvulling of opmerking hebt over deze site dan kun je een mailtje sturen naar Transarchief