Marlene Dietrich (1901-1992)

Marie Magdalena Dietrich werd op 27 december 190 in Berlijn geboren als kind van de Pruisische officier Louis Erich Otto Dietrich en Elisabeth Josephine Felsing, erfgename van een rijke horlogemakersfamilie.

Marlene heeft lang geprobeerd het idee op te houden dat ze in 1904 geboren was. Haar voornaam "Marlene" creëert zij als kind uit haar beide voornamen. Zij zou hem later gebruiken als een artiestennaam waarmee de hele wereld haar zou aanspreken.




Na een autoritaire opvoeding trouwt ze op 27 mei 1923 met Rudolf 'Rudi' Sieber met wie ze één dochter, Maria Elizabeth Sieber, had.

Grote bekendheid kreeg Marlene in 1930 met haar rol als revuezangeres Lola in de film Der blaue Engel, vooral met het lied Ich bin von Kopf bis Fuß auf Liebe eingestellt. Deze film van Josef von Sternberg uit 1930 wordt nu gezien als een van de meest tijdloze films ooit gemaakt.

In 1930 verhuisde Dietrich naar de Verenigde Staten, waar ze met von Sternberg diverse succesvolle films opnam, onder andere Morocco (1930) Shanghai Express (1932), Blonde Venus (1932) en The Devil Is a Woman.(1935)

Marlene Dietrich was een vrouw die anders durfde te zijn en, heel eigenwijs, een pantalon aantrok voor het openingsshot van de filmklassieker Morocco (1930). Het was de eerste keer dat een actrice in een film geen rok of jurk droeg, maar een broek. Haar publiek was geschokt. Het dragen van een broek door vrouwen was op dat moment namelijk op veel plaatsen nog verboden. Zo werden vrouwen die een broek droegen geweigerd bij restaurants en casino’s. In Frankrijk is het dragen van een pantalon door vrouwen zelfs bij wet nog steeds niet toegestaan.

Gelukkig trok Marlene zich er weinig van aan. Ook in het openbaar toonde ze haar liefde voor het kledingstuk. Ze werd meerdere malen gezien in een herenbroek, het liefst met bijpassende blazer. Voor dames werd het kledingstuk natuurlijk nog niet gemaakt, dus Marlene moest een herenwinkel in om haar garderobe bij elkaar te shoppen. In het door haar in 1961 zelf geschreven ‘Marlene Dietrichs ABC’ zegt ze onder het trefwoord Broek dan ook: ‘Soms houd ik van steden en plaatsen alleen omdat ik er altijd mijn lange broek kan dragen.’


Tijdens haar one-woman cabaret droeg de glamorous Marlene Dietrich een rokkostuum en een klassieke hoge hoed. Door vrouwelijke en mannelijke stijlitems te combineren, was Marlene Dietrich nog jarenlang een sexsymbool.

Maar niet alleen Marlene Dietrich zwichtte voor het mannelijke kledingstuk, steeds meer vrouwen durfden er in het openbaar in te verschijnen. Zo werd Katharine Hepburn vaak gespot in een wijde pantalon en gaf Gabrielle ‘Coco’ Chanel uiteindelijk toe dat zij graag de broeken van haar vriendjes draagt. Het duurde dan ook niet lang, het is 1939, voordat er voor het eerst een vrouw met een broek aan in de Amerikaanse Vogue staat. Het blad schrijft daarbij: ‘Een kledingkast is niet compleet zonder één of twee op maat gemaakte broeken.’ De toon is gezet, want Vogue’s wil is wet. Toch duurde het nog een aantal jaren voordat het grote vrouwelijke publiek er echt met de broek vandoor ging. Pas rond 1965 werd de broek echt geaccepteerd als een kledingstuk dat ook prima vrouwelijk kan zijn. Het is in diezelfde periode dat Yves Saint Laurent zijn fameuze Le Smoking ontwerpt, een pak speciaal voor dames dat een alternatief biedt voor Chanel’s Little Black Dress.

Niet alleen haar uiterlijke verschijning baarde voor opzien, ook haar seksuele escapades zorgden voor bewondering en minachting. Ze kwam er openlijk voor uit biseksueel te zijn. "Ein bisschen bi schadet nie" is een uitspraak van haar.
Toen haar filmcarrière stokte begon Dietrich een nieuwe loopbaan als zangeres en entertainster. Concerttournees en optredens in Las Vegas met een orkest onder leiding van Burt Bacharach brachten haar nieuwe faam. Met Dietrich zelf ging het minder goed; zij raakte verslaafd aan alcohol en slaappillen en had steeds meer moeite haar ouderdom te verbergen. Op tournee in Australië in 1975 brak zij een been. Zij zou daarna nooit meer in de openbaarheid verschijnen.
In 1992 overleed ze, na 15 jaar als een kluizenaar geleefd te hebben, in haar appartement in Parijs. Als een gebaar van verzoening is ze in Berlijn begraven.

Marlene Dietrich: de vrouw in de broek / Xandra Boersma. – In: ZIJ Magazine 20 januari 2013


Als je een aanvulling of opmerking hebt over deze site dan kun je een mailtje sturen naar Transarchief