Momo Akabe

Fotografie is voor de Japanse fotografe Momo Okabe (1981) , die zich overal een buitenstaander voelt, het beste middel om zich uit te drukken. Zij fotografeerde twee transgender geliefden Kaori en Yoko tijdens hun transformatie en ging mee tijdens de operatie voor de sekseverandering en documenteerde het verwijderen van de baarmoeder in Thailand.

Bible and Dildo tonen de worstelingen van Momo Okabe's geliefden en vrienden, die zich buitenstaanders van de Japanse samenleving voelen. Omdat ze de maatschappij, waarin voortdurend beperkende visies aan hun levens worden opgelegd, als overdreven systematisch ervaren heeft deze situatie een negatieve invloed op hun welbevinden. 

De mensen op de foto’s lijden aan persoonlijkheidsstoornissen, vaak het resultaat van drugsoverdoses of problemen om acceptatie te vinden in de maatschappij. 
Bible and Dildo portretteren hun ingewikkelde maar ook moedige levens in hun hardvochtige omgeving.

Op het eerste gezicht lijken de series vooral documentair. 
Bible omvat een beeldselectie die Okabe als een afgerond en definitief oeuvre beschouwt, wat wordt gereflecteerd in de titel. Met Bible laat Okabe de dood zien. 
Je ziet onder andere foto’s van de regio Miyagi na de aardbeving bij Fukushima in 2011. Zelf zei ze hierover: „Bible is geen verzameling van herinneringen, maar een mentaal landschap dat mensen alleen kunnen bereiken na een lange, donkere strijd in hun verleden. Het is een treurzang voor mensen die pijn hebben meegemaakt.”

Dildo start met beelden van Okabe's relatie met Kaori, een vrouw met een verstoorde genderidentiteit. Nadat Kaori en zij uit elkaar gaan, start Okabe met het volgen van haar relatie met een nieuwe geliefde: Yoko. Dit resulteert in het documenteren van Yoko's operatie voor een sekseverandering en het verwijderen van de baarmoeder in Thailand. Een dildo is een object dat transgenders gemakkelijk kunnen kopen in de winkel, maar tegelijkertijd precies datgene symboliseert wat ze nooit écht zullen bezitten. 

De fotoserie Dildo gaat over eenzaamheid en geluk. Over veel van haar foto’s hangt een soort dromerige waas, en toch toont het werk uit Dildo een rauwe intimiteit. Mede doordat de twee geliefden zich blootgaven aan Okabe werpt Dildo een gevoelige blik op een complex sociaal onderwerp. Borstamputaties, penisconstructies en een hoop kwetsbaarheid en verdriet.

Voorbij het documentaire aspect, zijn Bible en Dildo universele verhalen over seksualiteit en de dood. Okabe mengt tederheid met rauwe intimiteit, wat naar voren komt in haar specifieke gebruik van kleur, de diversiteit van thema’s en de sensitieve wijze waarop ze een belangrijk en complex sociaal onderwerp als genderidentiteit aankaart. Okabe opereert in een bredere context binnen de traditie van de Japanse fotografie, welke internationaal hoog aangeschreven staat. Maar tegelijkertijd creëert ze een unieke esthetiek die geheel eigen is.
Naast de naaktportretten, bevatten Bible and Dildo ook foto's van chaos en verwoesting. Zo toont Bible beelden van de Miyagi regio na de Fukushima-aardbeving van 2011. Deze presenteert Okabe samen met de foto’s van de worstelingen van de mensen in haar omgeving, want voor haar zijn fysieke vernietiging en verwoestende gevoelens nauw verbonden. Ze vermijdt conceptuele fotografie maar streeft ernaar altijd werk te maken over haar dagelijkse ervaringen en de bijbehorende gevoelens van verlies en verdriet.
Momo Okabes werk is van 28 augustus t/m 25 oktober 2015 te zien in het Amsterdamse fotografiemuseum Foam

Okabe won in 2015 de Paul Huf Award, een prijs die fotografiemuseum Foam elk jaar uitreikt aan een talentvolle fotograaf onder de 35. Okabe won de prijs voor haar opmerkelijk intieme projecten Bible en Dildo.
Akabe werd gekozen uit honderd genomineerden, afkomstig uit 26 landen. De jury, onder voorzittterschap van Christopher McCall, raakte onder de indruk van de emotionele kracht van haar projecten en de zeer persoonlijke aard van haar werk. De jury zegt over haar werk: „Momo combineert tederheid met een rauwe intimiteit, wat zichtbaar wordt door haar specifieke gebruik van kleur, de verscheidenheid van haar onderwerpen en de gevoelige wijze waarop zij een belangrijk en complex sociaal onderwerp als transseksualiteit benadert.”

Bronnen

Momo Okabe: Bible and Dildo in Foam (Simulacrum)

Foam – Momo Akabe Bible and Dildo

Intiem over transgenders. – In: NRC Next 28 augustus 2015

Momo Okabe wint Paul Huf Award met serie over transgenders, - In: NRC 25-3-2015

Zo verander je van geslacht. – In: NRC Next 26 maart 2015

Als je een aanvulling of opmerking hebt over deze site dan kun je een mailtje sturen naar Transarchief