Disclosure
Documentaire van Sam Feder, VS, 2020

De representatie van transgenders in films en series is beter dan ooit, zo betoogt deze inzichtelijke documentaire. Maar dat wil nog niet zeggen dat de strijd al gestreden is. Regisseur Feder kijkt samen met talloze sprekers — van historica Susan Stryker tot actrice Laverne Cox — terug op de afgelopen 100 jaar. Duidelijk bedoeld voor een groot publiek, waardoor het wel wat aan de oppervlakte blijft. De blik is vooral op Hollywood gericht: beelden van recente parels als Una mujer fantástica en Tangerine worden wel gebruikt, maar niet besproken.

In de Netflix-documentaire ‘Disclosure’ vertellen transgenders hoe ons beeld van de transgemeenschap voor een groot deel door Hollywood is gevormd.

Dat transmensen steeds meer zichtbaar zijn in de media is een ontwikkeling die niet alleen maar positief is, zo vertelt actrice Laverne Cox: “Hoe meer we gezien worden, hoe meer geweld ons aangedaan wordt.” En niet alleen in real life lopen transgenders nog een onevenredig groot risico vermoord te worden, ook in series en films zijn ze vaak slachtoffer.

Dat transpersonen vaak óf een komische rol krijgen toebedeeld in Hollywood óf die van slachtoffer, zit veel van de geïnterviewden dwars. Cox: “Ik kan niet beschrijven hoe vaak ik ben uitgelachen als ik in New York de metro instapte, zeker aan het begin van mijn transitie. Mensen denken dat het een grap is.”

Ook acteur Tiq Milan kent deze reactie maar al te goed en is ervan overtuigd dat het te maken heeft met de komische rol die transmensen vaak spelen in series en films: “Mensen krijgen het idee dat we freaks zijn, die zich verkleden om andere mensen aan het lachen te maken. Maar als ik niet lach, is het dan een grap?”

In de documentaire worden de interviews afgewisseld met een schat aan beeldmateriaal van transgenders in de media. Het onderstreept op soms pijnlijke wijze wat de geïnterviewden al aangeven: dat ze nauwelijks worden vertegenwoordigd in ‘normale’ rollen. En hoewel er langzaam maar zeker wat verbetert op dat gebied in Hollywood is het ook duidelijk dat er nog veel werk te doen is, beaamt ook historicus Susan Stryker: “De revolutie is niet voorbij.”

z. ook

De documentaire Disclosure confronteert je met de soms schandalige stereotypering van transpersonen / Floortje Smit. - In: De Volkskrant 1 juli 2020