Transgender -
Transpersoon - Transman en Transvrouw
De term
transgender werd vanaf de jaren negentig gebruikt als begrip voor
personen bij wie de genderidentiteit en/of genderexpressie anders is
dan het geslacht dat bij hun
geboorte werd genoteerd en omvat een spectrum aan
genderdiverse personen die zich niet (enkel) identificeren als man
of vrouw. Naast de
term "transgender" worden de term "transpersoon", "trans",
"transvrouwen" en "transmannen" gebruikt. voor personen die
leven in een genderrol die niet overeenkomt met zijn / haar natuurlijke
sekse en de biologische kenmerken
hebben van een man of omgekeerd. Voor deze groep worden ook wel de termen
crossdressers
en transgenderisten gebruikt.
Bij crossdressing (Engels
voor 'kruiselings gekleed' gaan) gaat het puur om de verkleding, zoals
dit gebeurt in sommige volksgebruiken, zoals carnaval en hartjesdag
en ook bij female impersonators (w.o. dragqueens)
en male impersonators.
Voorheen werden transgenders aangeduid als "travestiten) (Hirschfeld) en "transseksuelen" (David O. Cauldwell) De term transseksueel is echter
feitelijk geen juiste benaming. Transseksualiteit heeft immers maar
zijdelings te maken met seksualiteit, niets te maken met het geslacht
van de mensen tot wie men zich aangetrokken voelt, maar alles met de
eigen genderidentiteit.
Mannen/vrouwen die een
geslachtsoperatie hebben ondergaan zijn feitelijk ex-transman cq
ex-transvrouw,
maar willen liever als “man”of “vrouw” door het leven gaan.
Transpersonen geven zelf
vorm aan hun "trans" zijn en kiezen zelf welke term zij voor zichzelf
willen gebruiken.
Sommigen gebruiken liever de term "genderqueer".
Genderqueer is een
overkoepelende term voor genderidentiteiten die
niet exclusief mannelijk of vrouwelijk zijn. Andere termen hiervoor
zijn non-binair en genderexpansief.
(Wikipedia)
In de brochure
Travestie: een serieuze (nood)zaak introduceert
sexuoloog en psycholoog
Paula Vennix de term transgenderist
voor personen die zich zowel man als vrouw voelen of noch man noch
vrouw.
In
het verleden was het
begrip "transgender" helmaal niet bekend.
De
Berlijnse seksuoloog Magnus Hirschfeld (1868 - 1935) was
de eerste die het fenomeen leven in een genderrol die niet overeenkomt
met zijn / haar natuurlijke sekse wetenschappelijk benaderde. In 1910
publiceerde hij
hierover de wetenschappijke publicatie: Die Travestiten : Eine
Untersuchung über den erotischen Verkleidungstrieb.
De termen travestieten en
stransseksuelen wordt door sommigen nog steeds gebruikt, maar velen
geven tegenwoordig de voorkeur aan de term transgender of crossdresser.
Om
het begrip transgender enigszins te verduidelijken is het
van belang onderscheid te maken tussen:
Wat
is je genderuitstraling (genderidentiteit)?
Vrouwelijk,
mannelijk, neutraal. Bij
travestieten (dragqueens) en dragkings is van
genderdysforie (niet thuis voelen in
het
eigen lichaam) geen sprake.
Wat
zit er in je hoofd?Voel
je je man, vrouw?
Sommige
mannen die geboren zijn als vrouw of vrouwen die
geboren zijn als man voelen zich niet, of niet helemaal, thuis in de
geslachtsrol die past bij de uiterlijke geslachtskenmerken van hun
geboorte. De
officiële benaming voor dit verschijnsel is genderdysforie, een gevoel
van
onbehagen met het eigen geslacht.
Voel
je je beiden?
Tot
deze categorie behoren mensen die zich zowel man als
vrouw voelen, of noch man, noch vrouw. Zij worden door Paula Vennix
aangeduid met de term transgenderist
(Motmans 2009 en
Paula Vennix
2010). Dit begrip wordt door transgenders zelf vrijwel niet gebruikt.
Genderbenders
en personen die de termen genderqueer en non-binair beter voor zichzelf van
toepassing vinden, voelen zich man / vrouw, maar niet per se
mannelijk / vrouwelijk.
Tot
deze categorie behoren ook degenen die als man geboren
zijn en die zich vooral (maar niet volledig) man voelen en degenen die
als
vrouw geboren zijn en die zich vooral (maar niet volledig) vrouw
voelen. Bij
deze mensen is wel sprake van een zekere genderdysforie (niet thuis
voelen inhet eigen
lichaam).
zie
ook:
Saskia
Keuzenkamp Worden wie je bent - Het leven
van transgenders in Nederland.
Hoeveel
transgenders zijn er in Nederland? Hoeveel
transgenders er in Nederland zijn, is niet bekend en
hangt bovendien af van de gehanteerde definitie. Er zijn in Nederland
naar
schatting ruim 48.000 personen van 15 tot 70 jaar die een ambivalente
of
incongruente genderidentiteit rapporteren in combinatie met onvrede met
het
eigen lichaam en een wens tot (gedeeltelijke) aanpassing van het
geboortegeslacht door middel van hormonen en/of operaties. Op de
bevolking van
15 tot 70 jaar gaat het om 0,6% van de mannen en 0,2% van de vrouwen.
Worden
wie je bent - Het leven van transgenders in Nederland
/ Saskia Keuzenkamp, p. 9 samenvatting. Exacte
cijfers over het aantal transgenders er in Nederland
zijn er niet. Transgenders omvat een wijd spectrum van mensen die zich
niet of
niet helemaal thuis voelen in het geslacht waarin ze geboren zijn. Het
loopt
van mensen die zich graag af en toe verkleden tot mensen die
daadwerkelijk een
geslachtsverandering ondergaan. Op basis van onderzoek valt ongeveer
2,3
procent van de Nederlandse bevolking onder de transgenderparaplu.
Minimaal 1 op
de 2000 mannen voelt zichzelf meer vrouw dan man, 1 op de 4000 vrouwen
voelt
zich meer man dan vrouw. Lang niet iedereen kiest voor een
geslachtsoperatie,
maar hun aantal groeit. Zo is de wachtlijst voor behandeling in
Amsterdam opgelopen
tot anderhalf jaar.
Transgendervlag
De
transgender vlag is gemaakt door Monica Helms in 1999. Ze ontmoette
de designer van de biseksuele vlag, Michael Page, een tijdje daarvoor.
Hij zei tegen Helms dat ook de transgendergemeenschap een vlag nodig
had. Helms heeft daarna de huidige transgendervlag gemaakt. Ze zegt
zelf dat het idee voor de vlag ineens in haar opkwam. De transgender
vlag vertegenwoordigt iedereen bij wie de genderidentiteit niet overeen
komt met de sekse, ook wel het geboortegeslacht genoemd. De
vlag bestaat uit vijf horizontale banen waarvan er twee lichtblauw
zijn, twee lichtroze en een centrale witte baan. De kleur lichtroze
staat voor vrouwelijkheid of het gevoel vrouw te
zijn. De kleur wit staat voor genderloosheid, mensen met een fluïde
genderidentiteit (genderfluide) en voor mensen die in transitie
zijn.
De
kleur lichtblauw staat voor mannelijkheid of het gevoel man te zijn.
Het idee van het patroon van de vlag is dat je altijd de correcte
volgorde van kleuren krijgt. Het maakt niet uit hoe je hem houdt of
hangt, het blijft altijd hetzelfde patroon. Volgens Helms is dit een
symbool voor het zoeken naar correctheid in het leven als transgender
persoon. De
vlag werd voor het eerst gebruikt tijdens een Pride Parade in
Phoenix, Arizona, Amerika in 2000. Helms heeft de vlag met haar mee
genomen naar meerdere Pride Parades. Een tijd later, in 2013,
werd de vlag populair en zag je hem steeds
meer op Pride. De
originele, eerste, vlag is te bewonderen in Smithsonian’s National
Museum of American History. De vlag is aan dit museum gegeven op 19
augustus 2014.
Op haar
website geeft Bianca Holland nuttige
informatie voor de beginnende transgender / crossdresser, zoals: