Anita Berber (1899-1928)



Anita Berber (1899 – 1928), hogepriesteres van het exces was de icoon van de Berlijnse cultuur uit de jaren twintig van de twintigste eeuw. Zij was biseksueel en raakte verslaafd aan drugs, Avond na avond zorgde zij als naaktdanseres voor opspraak. Dronken plaste zij op het podium in champagneglazen, danste met pythons, stak Pruisische vlaggen in de fik en werd tenslotte ontslagen toen zij flessen brandy tegen het hoofd van de uitbater gooide. The Silhouette was populair bij dragqueens en dragkings.

Nadat het artiestenhuwelijk van haar ouders in 1902 was ontbonden, groeide Anita Berber op bij haar grootmoeder in de gegoede burgerij van Dresden. Haar talent voor dansen bleek al vroeg, en in 1916 trad ze voor het eerst met succes voor een publiek op.In 1918 draaide Anita haar eerste film met regisseur Richard Oswald, die vooral bekend werd door de open wijze waarop hij thema's als homoseksualiteit en prostitutie uit de taboesfeer haalde.

links: Portret van Anita Berber tegen een rode achtergrond in een nauwsluitende rode jurk van de Duitse schilder Otto Dix in 1925. Het  bevindt zich in de collectie van de Sammlung Landesbank Baden-Württemberg in bruikleen aan het Kunstmuseum StPortret van Anita Berber is een schilderij gemaakt door de Duitse schilder Otto Dix in 1925.  Het  bevindt zich in de collectie van de Sammlung Landesbank Baden-Württemberg in bruikleen aan het Kunstmuseum Stuttgart, Duitsland.

Dix kende Anita Berber persoonlijk, omdat hij verschillende optredens van haar had bijgewoond. Hoewel Berber voor dit portret naakt poseerde, besloot de kunstenaar haar af te beelden in een lange nauwsluitende rode jurk, op een rode achtergrond. De jurk bedekt bijna haar hele lichaam. Ze kijkt naar links, terwijl ze een vamp-achtige pose aanneemt, met haar rechterhand voor zich en haar linkerhand rustend op
Haar haar is ook rood, terwijl ze een zeer dikke witte make-up draagt, die haar gezicht een maskerachtig uiterlijk geeft. Haar afbeelding benadrukt haar seksualiteit en haar status als seksicoon van haar tijd.danseres


.In 1919 speelde zij in de stomme film Anders als die Andern  geproduceerd tijdens de Weimarrepubliek. Het is wereldwijd een van de eerste films met homoseksualiteit als thema.
In 1921 danste zij voor het eerst naakt. Zij ontwikkelde zich in dit genre, mede door haar spraakmakende duetten met een mannelijke partner. Ook verwierf Anita zich publiciteit met haar twee huwelijken, haar seksueel verkeer met beide geslachten, haar drank- en drugsgebruik en diverse financiële oplichtingszaken.

De vele verhalen over Anita Berber droegen bij tot haar imagovorming.
“In een inferno van geschreeuw, geraas en gelach gaat he publiek tekeer.  De danseres beantwoordt elke vulgaire kreet met een nog smeriger scheldwoord terwijl ze heen en weer blijft draaien. Anita leefde van moment tot moment. In de dans, voor de camera, in de roes: haar lichaam was het instrument voor haar kunst. Ze had niets anders. Daaraan onderdanig te zijn, met volle overgave en alle hartstocht, was haar lot". Haar hoogtijdagen waren de periode van inflatie in Duitsland. De extreme verandering van het ingetogen keizertijdperk naar de ontbinding van materiële en morele waarden na het einde van de Eerste Wereldoorlog maakte Anita tot een symbool van de dolle jaren twintig. Haar motto was: Als je A zegt, moet je RSCH zeggen! Met haar partner Sebastian Droste danste ze de dansen van ondeugd, horror en extase. Thema's waren onder andere “Het lijk op de snijtafel” en “Morfine”. Ze waren dol op de bourgeoisie, die van heinde en verre kwam om hen te zien, om geschokt en geprovoceerd te worden. Een andere karakteristiek: "Anita Berber behoorde tot de plantaardige schepsels die niet weten wat ze doen. Zij ontvangt de deurwaarder van de belastingdienst zittend, naakt in haar badkuip". Maar naakt dansen raakte al snel uit de mode en haar partner verliet haar. Ze toerde door het Oosten, waar ze de grote fout maakte drugs en alcohol op te geven. 

In 1919 speelde zij in de stomme film Anders als die Andern geproduceerd tijdens de Weimarrepubliek. Het is wereldwijd een van de eerste films met homoseksualiteit als thema.

In 1921 danste zij voor het eerst naakt. Zij ontwikkelde zich in dit genre, mede door haar spraakmakende duetten met een mannelijke partner. Ook verwierf Anita zich publiciteit met haar twee huwelijken, haar seksueel verkeer met beide geslachten, haar drank- en drugsgebruik en diverse financiële oplichtingszaken.

De vele verhalen over Anita Berber droegen bij tot haar imagovorming. “In een inferno van geschreeuw, geraas en gelach gaat het publiek tekeer. De danseres beantwoordt elke vulgaire kreet met een nog smeriger scheldwoord terwijl ze heen en weer blijft draaien."Anita leefde van moment tot moment. In de dans, voor de camera, in de roes: haar lichaam was het instrument voor haar kunst. Ze had niets anders. Daaraan onderdanig te zijn, met volle overgave en alle hartstocht, was haar lot".Haar hoogtijdagen waren de periode van inflatie in Duitsland. De extreme verandering van het ingetogen keizertijdperk naar de ontbinding van materiële en morele waarden na het einde van de Eerste Wereldoorlog maakte Anita tot een symbool van de dolle jaren twintig. Haar motto was: Als je A zegt, moet je RSCH zeggen! Met haar partner Sebastian Droste danste ze de dansen van ondeugd, horror en extase.


Thema's waren onder andere “Het lijk op de snijtafel” en “Morfine”. Ze waren dol op de bourgeoisie, die van heinde en verre kwam om hen te zien, om geschokt en geprovoceerd te worden.Een andere karakteristiek: "Anita Berber behoorde tot de plantaardige schepsels die niet weten wat ze doen. Zij ontvangt de deurwaarder van de belastingdienst zittend, naakt in haar badkuip".

In oktober 1926 treedt Anita Berber een maand op in Nederland. De Duitse is dan al een legende en wordt door haar wilde levenswijze gezien als het symbool van het Berlijn van de jaren 20. Haar duistere erotische dansen waren berucht. Hoe zal het preutse Nederland op haar reageren?

 

Maar naakt dansen raakte al snel uit de mode en haar partner verliet haar. Ze toerde door het Oosten, waar ze de grote fout maakte drugs en alcohol op te geven. Daarna raakte zij snel in de vergetelheid.
Uitgeput door deze ontwenningsverschijnselen stierf ze op haar 29e in het Bethanien Ziekenhuis in Berlijn (1928. Daarna raakte zij snel in de vergetelheid. In de jaren negentig wordt zij echter weer ontdekt en men ziet haar nu als koningin van de nacht, bijzondere danseres, queer en geëmancipeerde vrouw.

In de jaren negentig wordt zij echter weer ontdekt en men ziet haar nu als koningin van de nacht, bijzondere danseres, queer en geëmancipeerde vrouw. Ze was meer dan de Amy Winehouse van de jaren 20



n 1991 drukte de Deutsche Bundespost het schilderij op een postzegel af.